دانه کنجد از گذشته تا کنون از محصولات مهم کشاورزی به شمار میرفته و فراورده های کنجدی همیشه مورد توجه تمامی اقشار جامعه بوده است. 

کنجد و فراورده های کنجدی علاوه بر عموم مردم همیشه مورد توجه دانشمندان بخصوص در زمینه های درمانی بوده و هست و تا کنون با پیشرفت علم به بسیاری از فواید و خواص این دانه شگفت انگیز پی برده اند و امروزه میدانیم که مصرف فراورده های کنجدی تا چه حد می تواند برای بدن مفید و موثر واقع شود.

با وجود همه مزایایی که برای دانه کنجد و فراورده های حاصل از آن برشمردیم باید به این نکته مهم توجه کنیم که بهرمندی از خواص این محصول مستلزم شناخت انواع آن و استفاده از دانه کنجد اصل و همچنین فراورده هایی است که از دانه اصلی کنجد به عمل آمده باشند.

در ادامه قصد داریم به بررسی دانه کنجد و تشخیص کنجد اصل از کنجد تقلبی و همچنین تشخیص روغن کنجد اصل از نوع تقلبی آن بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

بهترین روش تشخیص دانه کنجد اصل از تقلبی اعتماد به عرضه‌کننده کنجد است. بهتر است دانه کنجد جهت مصرف خانگی از یک عرضه‌کننده کنجد معتبر و به صورت بسته‌بندی خریداری شود تا خیالتان از کیفیت، سلامت و همچنین عدم فاسد شدن کنجد آسوده باشد.

بر روی برچسب و لیبل دانه کنجد که به صورت بسته‌بندی عرضه می‌شود، عناوین مختلفی درج شده است که در ادامه به توضیحات آن می پردازیم.

1- دانه کنجد سفید: دانه کنجد سفید یا دانه کنجد طلایی از انواع دانه کنجد خام تهیه می‌شود. ابتدا دانه کنجد خام بوجاری شده، سپس در حوضچه‌هایی خیس می‌شوند و آب از دانه خارج می‌شود و در این حالت پوست دانه کنجد از آن جدا می‌شود و بر روی آب می‌آید.

حال مدت محدودی در آب نمک ریخته می‌شود تا پوست کنی کامل انجام شود، سپس در حوضچه جداگانه آب شیرین، نمک‌زدایی می‌شود تا نمک آن گرفته شود و به صورت آرام آب آن جدا می‌شود.

کنجد به دست آمده بسته‌بندی شده به نام دانه کنجد سفید عرضه می‌شود. بیشترین حجم خرید و فروش عمده کنجد در سطح خانگی کنجد سفید است.

2- دانه کنجد قرمز: دانه کنجد قرمز هم همان مراحل کنجد سفید را طی می‌کند. پس از شوری زدایی، در فر قرار می‌گیرد. حدود یک تا دو ساعت در فر حرارت داده می‌شود. بنا به نوع مصرف آن به مدت شش تا بیست و چهار ساعت در فر نگهداری می‌شود تا برشته و بوداده شود.

3- دانه کنجد قرمز طعم‌دار: به صورت بدون نمک با افزودنی مانند فلفل و دیگر چاشنی و طعم‌دهنده‌ها عرضه می‌شود.

4- دانه کنجد سیاه: دانه کنجد سیاه کنجد خام هم گفته می‌شود. دانه‌  کنجد به رنگ سفید، طلایی، قهوه‌ای و کنجد سیاه پرورش می‌یابد. دانه کنجد سیاه فرآوری خاصی ندارد، تنها بوجاری شده و سپس شستشوی مختصر و آب‌زدایی انجام شده  و بسته‌بندی می‌شود که بنا به نیاز مشتری در بسته‌بندی کوچک خانگی یا بسته‌بندی بزرگ صنعتی عرضه می‌شود.

نکات مهم در هنگام خرید کنجد

ممکن است تصور کنیم کیفیت دانه کنجد قابل لمس است، به جز کسانی که خرید و فروش عمده کنجد دارند و متخصصان کمتر کسانی می‌توانند به کیفیت کنجد پی ببرند. یکی از پارامترهای مهم در خرید و فروش عمده کنجد، محل کشت و زراعت دانه کنجد است.

در اکثر شهرهای ایران دانه کنجد کشت می‌شود، اما بهترین کنجد مربوط به کنجد استرآباد، کنجد نکا، دانه کنجد لار و حاجی آب است. دانه کنجد قهوه ای جیرفت، دانه کنجد فارس و شیراز، دانه کنجد سیرجان کرمان و دانه کنجد هرات و مروست یزد، بهبهان و کازرون کنجد درجه یک و عالی است.

در میان کشورهای جهان اگرچه دانه کنجد چین و دانه کنجد هندوستان شهرت دارد، اما دانه کنجد پاکستان، دانه کنجد افغانستان، دانه کنجد سومالی و دانه کنجد تاجیک از برتری نسبی برخوردار هستند.

روغن کنجد و روش های تشخیص روغن کنجد اصل

روغن کنجد یکی از بهترین و پرخاصیت‌ترین روغن‌های گیاهی است که در سال‌های اخیر به دلیل همین خواص فراوان، افراد زیادی به استفاده از آن علاقه‌مند شده‌اند.

متاسفانه به دلیل اینکه تشخیص تقلب در روغن کنجد دشوار است، همیشه سودجویانی هستند که دست به انواع تقلب در تولید این روغن می‌زنند، در بخش قبل در خصوص تشخیص دانه کنجد اصل صحبت کردیم، در ادامه به روش های تشخیص روغن کنجد می پردازیم. با ما باشید.

تشخیص روغن کنجد اصل

برای شناسایی روغن کنجد اصل دو دسته روش وجود دارد که با یک دسته به صورت تقریبی و با دسته دیگر به صورت قطعی می‌توان به اصل و خالص بودن روغن کنجد پی برد.

روش‌های تقریبی تشخیص روغن کنجد اصل

توجه به عطر و طعم

این روش بیشتر برای تشخیص روغن کنجد بکر تهیه شده از کنجد ایرانی جواب می‌دهد.

روغن کنجد در دو نوع بکر و تصفیه شده تولید می‌شود. روغن کنجد بکر مستقیما از پرس سرد کنجد به دست می‌آید، چون در تولید این روغن از گرما و فرآیندهای شیمیایی استفاده نشده، عطر و طعم و خواص کنجد در آن حفظ می‌شود. متناسب با اینکه برای تولید روغن کنجد بکر از کنجد خارجی استفاده شده باشد یا ایرانی، این روغن دارای عطر و طعم ملایم یا متوسطی از کنجد می‌باشد.

در روغن کنجدی که از کنجد ایرانی تهیه شده، دقت به عطر و طعم روغن تا حدودی می‌توانید شما را در تشخیص طبیعی بودن آن کمک کند. تشخیص اصل بودن روغن کنجد بکری که از کنجد خارجی (پاکستانی) در تولید آن استفاده شده، به دلیل عطر و طعم کمتری که دارد، با این روش سخت‌تر است.

این روش تشخیص برای روغن کنجد تصفیه شده هم چون عطر و طعم آن طی فرآیند تصفیه از بین رفته، شما را به نتیجه‌ای نمی‌رساند.

توجه به قیمت

در بازار انواع روغن کنجد در برندها و قیمت‌های مختلف موجود است. با توجه به اینکه معمولا برای تولید هر لیتر روغن کنجد تقریبا به دو کیلوگرم کنجد نیاز است، چیزی که با اطمینان می‌توان گفت این است که طبیعتا روغن‌های کنجدی که با قیمت خیلی پایین (کمتر از دو کیلو کنجد) به فروش می‌رسند، یا خیلی کهنه شده‌اند، یا از کنجد نامرغوب تهیه شده‌اند و یا با روغن کنجدهای بی‌کیفیت یا سایر روغن‌ها مخلوط شده‌اند.

توجه به غلظت

معمولا روغن کنجد اصل در دمای اتاق نسبت به زمانی که در یخچال و محیط سردتر قرار گیرد، رقیق‌تر است. اگر روغن کنجدی بعد از قرارگیری در محیط سرد همان غلظت قبل را حفظ کند، نشان دهنده این است که یا اصل نیست و یا ناخالصی دارد.

روش قطعی تشخیص روغن کنجد اصل و خالص

آزمایش روغن کنجد در آزمایشگاه‌های معتبر مواد غذایی، تنها راهی است که می‌تواند به صورت قطعی طبیعی و خالص بودن یک روغن کنجد را نشان دهد. در این آزمایش ترکیب اسیدهای چرب روغن اندازه‌گیری شده و از مقایسه ترکیبات و مقادیر به دست آمده با موارد استاندارد، اصل و خالص بودن روغن کنجد مشخص می‌شود. علاوه بر این آزمایش، آزمایش دیگری به نام آزمون توکوفرول وجود دارد که می‌تواند نشان دهد که آیا آن روغن کنجد تصفیه شده است یا نه. انجام این آزمایش برای کسانی ضرورت دارد که به دنبال روغن کنجد بکر هستند.

از کجا روغن کنجد اصل بخریم؟

با توجه به اینکه هزینه انجام این دو آزمایش بالاست و ممکن است امکان پیدا کردن یک آزمایشگاه خوب و بردن روغن برای آزمایش به آزمایشگاه برای هر کسی امکان پذیر نباشد، بهترین راه دستیابی به یک روغن کنجد خوب و مرغوب، خرید آن از فروشگاه‌های معتبری است که از قبل این آزمایش را روی روغن‌هایشان انجام داده‌ باشند. مجموعه ترنگ با استفاده از تجهیزات و آزمایشگاه های پیشرفته امکان بررسی انواع محصولات کنجدی را دارد شما میتوانید برای خرید به صفحه محصولات سایت محصولات کنجدی ترنگ مراجعه کنید.

کلام آخر:

در این مقاله درمورد دانه کنجد، اهمیت و خواص عمومی و داروئی آن و همچنین در خصوص روش های تشخیص روغن کنجد اصل از تقلبی مطالبی را بیان کردیم. امیدواریم که این مطلب مورد توجه و مطالعه شما عزیزان قرار گرفته باشد.

خواهشمندیم نظرات و پیشنهادات خود را در زمینه تمامی مقالات منتشر شده از وب سایت فراورده های کنجدی ترنگ با ما درمیان بگذارید تا با بهره مند شدن از آنها بتوانیم خدمات و مطالب بهتری را خدمت شما همراهان عزیز ارائه نماییم.